TY - JOUR ID - 62300 TI - معنا‌شناسی واژة عذاب و ترکیب‌های اضافی آن در قرآن کریم با تاکید بر رابطة هم‌نشینی JO - مطالعات ادب اسلامی JA - JILR LA - fa SN - 2820-9958 AU - مهتدی, حسین AU - مرسلی, نوش آفرین AD - دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر AD - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 1 IS - 2 SP - 187 EP - 208 KW - قرآن کریم KW - معنا‌‌شناسی KW - رابطه هم‌نشینی KW - عذاب KW - تفسیر DO - 10.34785/j022.2022.017 N2 - معنا‌شناسی شاخه‌ای از دانش زبان‌شناسی است که نقش مهمی در فهم قرآن مجید دارد؛ زیرا از طریق بررسی واژگان در سیاق آیات می‌توان به معنای دقیقی از واژه دست یافت. مفهوم «عذاب» از مفاهیم پر‌بسامد در قرآن کریم است که به تنهایی نتیجه طبیعی عمل فرد است و دلالت بر شدت ندارد؛ امّا هم‌نشینی آن در ترکیب‌های اضافی با کلماتی چون: «حریق»، «سعیر»، «حمیم» و غیره حالت و شدت آن را بیان می‌کند. نگارندگان برآنند تا به این سؤال مهم پاسخ دهند که ترکیب‌های اضافی واژه‌ی عذاب بر اساس رابطه‌ی هم‌نشینی چه تأثیری در معنا و تفسیر این واژه دارند؟ ساختار آیات «عذاب» در ترکیب‌های اضافی، نشان‌دهندۀ تأثیر این مفاهیم بر واژه‌ی عذاب و حد و مرز این واژه همراه مضاف الیه‌های گوناگون آن است؛ به عنوان مثال عذاب حمیم نشان‌دهنده‌ی عذاب با آبى جوشان در منتها درجه حرارت است. عذاب سعیر نشان‌دهنده‌ی عذاب با آتشی است که زبانه کشیده و سوزنده است به همین جهت آتش در عود را به دلیل نداشتن این شرایط سعیر نمی‌گویند. اکثر آیات عذاب در ترکیب‌های اضافی آن اُخروی و فقط در چهار آیه دنیوی است و در بیشتر آیات شدت عذاب آخرت با کلمات أکبر، أبقی، أشد، أشقّ و أخزی نشان داده شده که نشان می‌دهد این عذاب بزرگ‌تر و سخت‌تر از عذاب دنیایی است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی روابط واژه‌ی «عذاب» را با دیگر مفاهیم هم‌نشین آن درترکیب‌های اضافی مورد تحلیل قرار می‌دهد تا تأثیر این ترکیب‌ها بر واژه‌ی عذاب و حد و مرز این واژه در آنها مشخص شود. UR - https://jilr.uok.ac.ir/article_62300.html L1 - https://jilr.uok.ac.ir/article_62300_12a6eb9044f7fee1e205f64fa94f74a8.pdf ER -