تطبیق نظریة سکوبوس فی تقییم ترجمة القرآن الکریم لعلی ملکی؛ سورة المدّثّر نموذجا

نوع المستند : Original Article

المؤلفون

1 الأستاذ المشارک بقسم اللغة العربیة وآدابها، جامعة طهران، طهران، إیران

2 ماجستیر فی ترجمة اللغة العربیة، جامعة طهران، طهران، إیران

10.34785/j022.2022.016

المستخلص

نظریة سکوبوس هانس فرمیر هی نهج یعتمد على السیاق الاجتماعی والثقافی للترجمة. فی هذه النظریة، تعتبر الترجمة ترجمة نصیة هادفة وتغطی قاعدة الإعارة، التماسک بین النص المصدر والنص المصدر؛ حتى یتم إعطاء الترجمة اهتمامًا خاصًا ولا تتقدم نحو الترجمة الحرة. تم فی هذا البحث، باستخدام المنهج الوصفی- التحلیلی، دراسة وتقییم ترجمة سورة المدثر من کتاب "القرآن الکریم، ترجمة خلابة للقرآن بطریقة تفسیریة وموحیة للشباب والمراهقین" لعلی ملکی. نظرا إلى أن عنصر الهدف هو أحد الأسس الأساسیة لنظریة سکوبوس، وأن المترجم من ناحیة أخرى یقوم بمهمته فی نقل رسالة ومحتوى القرآن الکریم بأبسط طریقة، بعیدًا عن الصعوبات العلمیة واللغویة للشباب والصغار، یلزم تطبیق هذه النظریة علی سورة من هذه الترجمة، لتقییمها وتبیین مدی نجاح المترجم. تظهر نتائج البحث أن المترجم لیس ملتزما لنص المصدر ولکن فی المقابل، ترجمته الفارسیة لها تماسک نصی کبیر. على الرغم من کل الانتقادات والمخاوف من الخبراء، لهذه الترجمة فضل الأسبقیة فی تقدیم نص دینی وتبلیغی جذاب للشباب فی کساء عصری خلاب؛ فإذا تمکن المترجم بواسطة تعدیل الترجمة العلمی والفنی، من تحریر نفسه من الوقوع فی فخ التاریخ حتى لا یتم اتهامه بالعلمنة، فإن العمل یستحق الدفاع عنه ویستحق الاهتمام.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


اخوت، احمد رضا. (1392). آموزش روش‌های تدبر در قرآن. تهران: قرآن و اهل بیت نبوت.
باقری، محمد مهدی، و ملکی، علی. (1393). «معرفی ترجمه خواندنی قرآن/ بخش نخست». دوفصلنامه ترجمان وحی، 18(1)، 124-146.
باقری، محمد مهدی، و ملکی، علی. (1394). «معادل‌یابی‌های غیرکنایی/ معرفی ترجمه خواندنی قرآن». دوفصلنامه ترجمان وحی، 19(2)، 135-157.
باقری، محمد مهدی، و ملکی، علی. (1394). «معرفی ترجمه خواندنی قرآن/ بخش دوم». دوفصلنامه ترجمان وحی، 19(1)، 113-136.
بیکر، مونا، و سالدینا، گابریئلا. (1396). دایره‌المعارف مطالعات ترجمه. (ترجمه: حمید کاشانیان). تهران: نشر نو.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1370). ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن با تفسیر لغوی و ادبی قرآن. (ترجمه: غلامرضا خسروی حسینی). تهران: نشر مرتضوی.
زنده بودی، مهران، و طالبی، نسرین. (1396). جستارهایی نو پیرامون ترجمه‌شناسی. مشهد: انتشارات محقق.
طباطبایی، محمدحسین. (1374). تفسیر المیزان. (ترجمه: محمد باقر موسوی). قم: جامعه‌ مدرسین حوزه‌ی علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی.
عاشوری تلوکی، ناد علی. (1398). «دیدگاه اجتماعی؛ مخالف ترجمه تمام قرآن برای کودکان/ ادیان دیگر چه می‌کنند؟». خبرگزاری بین‌المللی قرآن، کد خبر: 3824222، 15 تیر، ساعت 8:38.
عاشوری تلوکی، ناد علی. (1398). «نبود زبانی ویژه ترجمه قرآن برای نوجوانان و جوانان/ آیاتی که در ترجمه «خواندنی» نیامده است». خبرگزاری بین‌المللی قرآن، کد خبر: ۳۸۳۴۷۸۶، 23 مرداد، ساعت 9:46.
مجلسی اصفهانی، محمد باقر. (1403ق). بحار الأنوار. بیروت: دار إحیاء التراث الإسلامیة.
مصطفوی، حسن. (1368). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر. (1380). تفسیر نمونه. قم: دار الکتب الاسلامیه.
ملکی، علی. (1396). قرآن کریم، ترجمه خواندنی قرآن به روش تفسیری و پیام‌رسان برای نوجوانان و جوانان. تهران: مؤسسه قرآنی بهار دل.
ناظمیان، رضا، و حاج مؤمن، حسام. (1392). «ساخت و بافت در ترجمه‌ی متون دینی بررسی مقایسه‌ای دو ترجمه از نهج البلاغه (شهیدی-دشتی)». مجله‌ی ادب عربی دانشگاه تهران، 5(1)، 237-254.
هیزجی، رضا، و گودرزی، مریم. (1397). «نقد و بررسی ترجمه آقای علی ملکی». کنفرانس ملی علوم اسلامی و پژوهش‌های دینی کرج، 1-15.