نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران.
2 استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [العربیة]
نویسندگان [العربیة]
برخی از کلمات و عبارات قرآنی از لحاظ نحوی و زبانی در موقعیتی قرار گرفته‌اند که هم می‌توان آنها را متعلق به ماقبل و هم متعلق به مابعد دانست؛ نحویان هر دو وجه را بدون ترجیح یکی بر دیگری پذیرفته‌اند، اما از آنجا که میان معنای حاصل از این دو وجه تفاوت‌هایی وجود دارد، جهت تبیین معنای دقیق‌تر اقتضا می‌کند که این کلمات و عبارات به یک طرف تعلق داشته باشد. به همین جهت مفسران قرآن کریم که با معنای آیات سروکار دارند هر یک کوشیده‌اند تا با معیار‌هایی از قبیل اسلوب قرآنی، سیاق آیات، استعمال عرب و استناد به احادیث، یکی از این دو وجه را به عنوان متعلَّق حقیقی این عبارات انتخاب کنند تا مفهوم دقیق‌تر این کلمات و عبارات برای خوانندگان تبیین گردد. لذا در این پژوهش که به صورت توصیفی- تحلیلی با جامعه آماری آیات دارای وقف معانقه در قرآن کریم است کوشیده شده تا ضمن تبیین و کشف متعلق حقیقی این الفاظ و عبارات به کمک معیارهای چهارگانة فوق، به سطح جدیدی از لایه‌های معانی این آیات و همچنین متعلق حقیقی آنها پی برده شود. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که هر چند از منظر قواعد نحوی، مواضع وقف معانقه در قرآن کریم قابلیت تعلق به ماقبل و مابعد خود را دارند اما با عنایت به معیارهای فوق الذکر روشن می‌شود که با توجه به سیاق و بافتار متن آیات قرآن، جهت فهم دقیق دلالت‌های معنایی این عبارات، تعلق به یک متعلَّق بر دیگری ارجحیت دارند.
کلیدواژه‌ها [العربیة]
)