تحلیل اثرگذاری آیات قران بر سبک شناسی وساختار محتوایی اشعار یحیی سماوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی ، دانشگاه فرهنگیان ، تهران ، ایران

2 دانش آموخته دکترای زبان وادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

3 دانشیار علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

سبک شناسی یکی از رهیافت های نوین نقدی است که می کوشد تا از طریق مطالعۀ ساختار متن و تحلیل عناصر آن به جنبه های ادبی، زیباشناسی و عاطفی موجود در پس ساختار متن دست یابد. یکی از عناصر زینت بخش آثار ادبی، به کارگیری الفاظ و مفاهیم آیات قرآنی است. سماوی یکی از شاعران معاصر عرب در بسیاری از اشعار خود الفاظ و مفاهیم قرآنی را بازتاب داده است. واکاوی أشعار سماوی با توجه به نقش آیات قرآنی در تزیین کلام و غنی ساختن شعر وی در دو حوزۀ معنایی و ادبی که حاصل انس و الفت این شاعر با قرآن و متون دینی و توجه وی به نکات اخلاقی و تربیتی است، یکی از ضرورت های انجام این پژوهش است این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی آن دسته از اشعار سماوی را که صبغۀ قرآنی دارند در سه سطح سبک شناسی زبانی، فکری و ادبی تحلیل و بررسی کند. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که شاعر زبان شعری خود را متناسب با بیان افکار خود قرار داده است و برای تبیین هر یک از این مفاهیم و افکار، الفاظ و معانی قرآن را به خدمت خود می گیرد و آن پیام را به مخاطب می رساند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [العربیة]

تحلیل أثر الآیات القرآنیة على الأسلوبیة والبنیة المضمونیة فی قصائد یحیى السماوی

نویسندگان [العربیة]

  • نسرین باقرزاده فسقندیس 1
  • صادق هاشمی امجد 2
  • مینا شمخی 3
1 أستاذ مساعد بقسم اللغة العربیة وآدابها، جامعة فرهنگیان، طهران، إیران
2 دکتوراه فی اللغة العربیة وآدابها، جامعة حکیم سبزواری، سبزوار، إیران
3 أستاذ مشارک فی کلیة الشریعة والمعارف الإسلامیة، جامعة شهید تشمران أهواز، أهواز، إیران
چکیده [العربیة]

الأسلوبیة منهج نقدی حدیث یحاول الوصول إلى الجوانب الأدبیة والجمالیة والعاطفیة وراء بنیة النص من خلال دراسة بنیته وتحلیل عناصره. ومن العناصر الزخرفیة فی الأعمال الأدبیة استخدام الألفاظ والمفاهیم المستمدة من الآیات القرآنیة. السماوی، أحد الشعراء العرب المعاصرین، عکس الألفاظ والمفاهیم القرآنیة فی کثیر من قصائده. إن تحلیل قصائد السماوی، والنظر فی دور الآیات القرآنیة فی تزیین کلماته وإثراء شعره فی مجالین دلالی وأدبی، وهو نتیجة لقرب هذا الشاعر وتعلقه بالقرآن والنصوص الدینیة واهتمامه بالنقاط الأخلاقیة والتربویة، یعد من ضرورات هذا البحث. یهدف هذا البحث إلى تحلیل ودراسة تلک القصائد السماویة ذات النکهة القرآنیة، باستخدام المنهج الوصفی التحلیلی، على ثلاثة مستویات أسلوبیة لغویة وفکریة وأدبیة. وتشیر نتائج هذه الدراسة إلى أن الشاعر قد کیف لغته الشعریة للتعبیر عن أفکاره، ولتوضیح کل من هذه المفاهیم والأفکار فإنه یستخدم ألفاظ القرآن ومعانیه وینقل تلک الرسالة إلى المتلقی.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • القرآن الکریم
  • یحیی السماوی
  • الأسلوبیة
  • الأدب القرآنی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 18 خرداد 1404
  • تاریخ دریافت: 16 بهمن 1403
  • تاریخ بازنگری: 13 خرداد 1404
  • تاریخ پذیرش: 18 خرداد 1404