نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه ادبیات عرب، دانشکده ادبیات ،دانشگاه آزاد کرمان ،ایران
2 گروه ادبیات عرب، دانشکده ادبیات ،دانشگاه آزادجیرفت،ایران
3 گروه ادبیات عرب، دانشکده ادبیات، دانشگاه آزاد کرمان، ایران
چکیده
کلیدواژه‌ها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
ملخص
تُعدّ الصحوة الإسلامیة من أبرز المفاهیم وأکثرها تأثیرًا فی مجال الثقافة الإسلامیة فی العصر الحدیث، إذ تمتد جذورها إلى التاریخ السیاسی للإسلام، وقد تجلّت بعمق فی مسار الثورات الشعبیة فی الشرق الأوسط، وخاصةً فی الدول العربیة، فی صورة حرکة الربیع العربی. وقد انعکس مفهوم الصحوة الإسلامیة على نطاق واسع فی الأدب العربی المعاصر، وقد أظهر العدید من الکُتّاب الواقعیین العرب، مثل الکاتب الیمنی علی المقری، تأثیر الثورات الشعبیة فی الدول العربیة على الصحوة الإسلامیة. ففی روایة "بلاد القائد"، یُعید المقری، استعاریاً، تصویر مسار الثورة الشعبیة فی لیبیا وسقوط الدیکتاتور الشهیر معمر القذافی. لذا، فإن هذه الدراسة، التی تعتمد على المنهج الوصفی التحلیلی، وتعتمد على مستویات نورمان فیرکلاف الثلاثة لتحلیل الخطاب النقدی، وهی الوصف والتفسیر والتبیین، تدرس انعکاس الصحوة الإسلامیة بأبعادها اللغویة والسیاسیة والاجتماعیة، والثقافیة والدینیة، فی شکل خطاب نقدی فی بنیة هذه الروایة. وتشیر نتائج الدراسة إلى أن الصحوة الإسلامیة تتجلى فی شکل خطاب نقدی، وفی أقوال وأفعال شخصیات القصة، ومن بدایة القصة إلى نهایتها وسقوط النظام الدیکتاتوری، تتحدى الخطاب الرسمی، وتعزز مکونات الثقافة الإسلامیة، کروح النضال والجهاد، والمقاومة والصمود، والمطالبة بالعدل، والسعی إلیه، ورفض الخضوع للغیر، والإیمان بانتصار الإرادة الإلهیة على الطغاة والکفار، وتطبیق حکومة إسلامیة قائمة على الدیمقراطیة فی المجتمعات العربیة.
الکلمات المفتاحیة: الصحوة الإسلامیة، تحلیل الخطاب النقدی، نورمان فیرکلاف، الربیع العربی، بلاد القائد.
کلیدواژه‌ها [English]
)