تجلی انواع التزام در اشعار احمد مطر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کردستان

2 کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی دانشگاه کردستان

10.34785/j022.2021.005

چکیده

ادبیات ملتزم رویکردی است که در نقطه‌ی مقابل مکتب هنر برای هنر قرار دارد. این مکتب در قرن نوزدهم و به دنبال شکوفایی مکتب‌های ادبی گوناگون در اروپا شکل گرفت. منظور از التزام مشارکت آگاهانه‌ی اندیشه، احساس و هنر نویسنده یا شاعر در مسائل انسانی، ملی و قومی است. از این رو به بکارگیری هنر و ادبیات برای تصویر اوضاع و احوال اجتماعی و بیان درد و رنج‌های مردم التزام گفته می شود. احمد مطر از معدودشاعرانی است که شعر خود را در خدمت دین، اخلاق، سیاست، و مردم قرار داده است، به گونه‌ای که زندگی خود را وقف قوم عرب کرده است. مهم‌ترین ارمغانِ مطر برای شعر معاصر، تعهد در ادبیات است. موضوعات شعری او به وضوح گواه این مدعاست. پژوهش حاضر بر آن است تا با شیوه‌ی توصیفی تحلیلی به بررسی انواع التزام در شعر احمد مطر بپردازد و میزان بسامد هر یک را بیان کند. یافته‌ها نشان می‌دهد که التزام سیاسی نسبت به سایر انواع التزام از بسامد بالاتری برخوردار است و حمله به مظاهر ظلم و بی‌عدالتی حاکمان در جهان عرب بخش قابل توجهی از محتوای شعر او را به خود اختصاص داده است. علت این امر پرورش یافتن شاعر در اوضاع خفقان بار سیاسی است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [العربیة]

صدی أنواع الالتزام فی قصائد أحمد مطر

نویسندگان [العربیة]

  • محسن پیشوایی علوی 1
  • گلبهار نادری 2
  • پروین یوسفی 2
1 استاذ مشارک فی فرع اللغة العربیة بجامعة کردستان
2 طالبة الماجستیر فی فرع اللغة العربیة بجامعة کردستان
چکیده [العربیة]

الأدب الملتزم هو المنهج الذی یقابل منهج الفن للفن. ظهرت بوادره فی القرن التاسع عشر بعد ازدهار المدارس الأدبیة المختلفة فی أوروبا. و المقصود من "الالتزام" هو المشارکة الواعیة لفکر الکاتب أو الشاعر و مشاعرهما فی القضایا الإنسانیة و الوطنیة و القومیة. و من هنا یُطلق الالتزام علی استخدام الفن و الأدب فی خدمة الناس للتعبیر عن مشاکلهم و أوضاع مجتمعهم و معاناتهم.
یعتبر أحمد مطر من الشعراء الذین جعلوا شعرهم فی خدمة الدین و الأخلاق و السیاسة و الإجتماع یمکن القول إنه کرس حیاته للشعب العربی و إن من أهم انجازاته فی الشعر المعاصر هو الالتزام فی الأدب؛ الأمر الذی قلّما نجد مثله فی شعر من عاصَره من الشعراء. و إنتاجاته الشعریة أحسن شاهد لقولنا هذا.
هذه الدراسة تحاول إلقاء الضوء علی أنواع الالتزام فی شعر أحمد مطر و تکشف عن مدی تردد کل منها فی قوله. و و تشیر النتائج علی أن الالتزام السیاسی هو أکثر تواتراً بالنسبة إلی غیرها و أن الهجمة على مظاهر ظلم الحکام و جورهم فی العالم العربی قد احتلّ جزءًا کبیرًا من مضامین أشعاره. و یرجع ذلک إلی نشأة الشاعر فی بیئة یسودها الظلم و القمع السیاسی.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الشعر العربی المعاصر
  • الأدب الملتزم
  • الالتزام السیاسی
  • الإلتزام الدینی
  • الإلتزام الإجتماعی
  • أحمد مطر