تحلیل کهن الگویی شخصیت امام حسین (ع) در شعر معاذ جنید «شاعر انصارالله» بر اساس نظریه کارل یونگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه تفسیر و علوم قرآن، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، قم، ایران.

چکیده

شعر از ابزارهای مؤثر برای ترویج فرهنگ مقاومت اسلامی در برابر ظلم و ستم است. امام حسین (ع) با قیام عاشورایی‌اش به منبع الهام همیشگی برای جریان های حق طلب تبدیل شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و در چارچوب نظریه کارل یونگ درصدد تحلیل کهن‌الگویی شخصیت امام حسین (ع) در شعر معاذ جنید، شاعر انصارالله یمن است. اهمیت این پژوهش در این است که نشان می‌دهد، چگونه ادبیات با ذکر شخصیت‌های مذهبی، الهام بخش مفاهیم جهانی و فراتاریخی مانند قهرمانی، فداکاری، و خردورزی می شود. نتایج نشان می دهد که بر پایه نظریه یونگ، امام حسین (ع) در شعر معاذ جنید به ‌عنوان سه کهن‌الگوی قهرمان، قربانی مقدس، و پیردانا تجلی یافته است. کهن‌الگوی قهرمان در شعر وی با الهام از شجاعت و مقاومت امام حسین (ع)، در برابر ستمکاران ایستادگی می‌کند. کهن‌الگوی قربانی مقدس با نمایش فداکاری و شهادت امام (ع)، منبع الهام بخش ایثار برای اهداف متعالی است. کهن‌الگوی پیردانا نیز با خرد و رهبری معنوی امام (ع)، راهنمای مبارزان است. این تجلی‌ها نشان‌ می دهد که کهن الگوی امام حسین (ع) از محدودیت‌های زمان و مکان فراتر رفته و الگویی جهانی برای کسانی است که در سرتاسر جهان در برابرظلم مستکبران به مبارزه می‌پردازند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [العربیة]

التحلیل الأرکیتایبی لشخصیة الإمام الحسین (علیه السلام) فی شعر معاذ جنید «شاعر أنصار الله» بناءً على نظریة کارل یونغ

نویسنده [العربیة]

  • احمد امیدوار
أستاذ مساعد فی قسم التفسیر وعلوم القرآن، جامعة العلوم والمعارف القرآنیة، قم، إیران.
چکیده [العربیة]

یُعد الشعر من الأدوات الفعالة لترویج ثقافة المقاومة الإسلامیة فی مواجهة الظلم والاضطهاد. وقد تحول الإمام الحسین (علیه السلام) بفضل نهضته العاشورائیة إلى مصدر إلهام دائم للتیارات المطالبة بالحق. یسعى هذا البحث، بالاعتماد على المنهج الوصفی التحلیلی وفی إطار نظریة کارل یونغ، إلى تحلیل أرکیتایبی لشخصیة الإمام الحسین (علیه السلام) فی شعر معاذ جنید، «شاعر أنصار الله» فی الیمن. تکمن أهمیة هذا البحث فی تبیین أنّه کیف یمکن للأدب، من خلال ذکر الشخصیات الدینیة، أن یلهم مفاهیم عالمیة وعابرة للتاریخ مثل البطولة والتضحیة والحکمة. تشیر النتائج إلى أنّه بناءً على نظریة یونغ، یتجلّى الإمام الحسین (علیه السلام) فی شعر معاذ جنید کثلاثة أرکیتایبات، هی: البطل، والضحیة المقدسة، والحکیم. یتجلى أرکیتایب البطل فی شعره من خلال استلهام شجاعة الإمام الحسین (علیه السلام) ومقاومته، فی الوقوف فی وجه الظالمین. أما أرکیتایب الضحیة المقدسة، فمن خلال عرض تضحیة الإمام (علیه السلام) واستشهاده، یصبح مصدر إلهام للتضحیة من أجل الأهداف السامیة. ویظهر أرکیتایب الحکیم من خلال حکمة الإمام (علیه السلام) وقیادته الروحیة، کمرشد للمجاهدین. تُظهر هذه التجلیات أن أرکیتایب الإمام الحسین (علیه السلام) قد تجاوز حدود الزمان والمکان، لیصبح نموذجًا عالمیًا لأولئک الذین یناضلون ضدّ المستکبرین فی جمیع أنحاء العالم.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الإمام الحسین (علیه السلام)
  • أنصار الله
  • معاذ جنید
  • کارل یونغ
  • الأرکیتایب

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 07 تیر 1404
  • تاریخ دریافت: 08 اردیبهشت 1404
  • تاریخ بازنگری: 31 خرداد 1404
  • تاریخ پذیرش: 07 تیر 1404